Nên đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu? Sự lựa chọn này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ mục tiêu tài chính đến sự kiên nhẫn khi đối mặt với rủi ro.
Muốn trả lời nên đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu thì bạn cần hiểu rõ các đặc điểm cơ bản của mỗi loại tài sản này như mức độ rủi ro, tiềm năng sinh lời, tính thanh khoản, điều kiện giao dịch cũng như mục tiêu và nhu cầu tài chính của mình trong từng giai đoạn. Tôi sẽ so sánh chi tiết giữa trái phiếu và cổ phiếu để bạn có cái nhìn toàn diện, cân nhắc kỹ lưỡng trước khi ra quyết định cuối cùng.
Trái phiếu là gì?
Trái phiếu là một công cụ tài chính mà doanh nghiệp hoặc chính phủ phát hành để vay tiền từ người đầu tư. Khi mua một trái phiếu, thực chất bạn đang cho người phát hành trái phiếu vay tiền và họ cam kết trả lại số tiền gốc cùng với lãi suất trong thời gian cố định.
Trái phiếu thường có một giá trị gốc và một khoản lãi suất hằng năm hoặc hằng tháng được gọi là cổ tức. Nhà đầu tư thường đầu tư vào trái phiếu để đảm bảo tạo ra lợi nhuận ổn định và ít rủi ro hơn so với cổ phiếu.
Cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu biểu thị cho phần sở hữu của nhà đầu tư trong một doanh nghiệp. Khi mua cổ phiếu của một công ty, bạn thực chất đang mua một phần vốn góp trong doanh nghiệp đó. Cổ phiếu thường được giao dịch trên các sàn chứng khoán và giá trị của chúng có thể thay đổi mỗi ngày dựa trên tình hình tài chính của công ty, triển vọng kinh doanh và yếu tố thị trường.
Nhà đầu tư cổ phiếu thường mong muốn kiếm lời từ việc tăng giá và/hoặc nhận cổ tức từ lợi nhuận của công ty. Tuy nhiên, cổ phiếu cũng đi kèm với rủi ro cao hơn và biến động giá không dự đoán được.
» Đọc thêm về 2 hình thức đầu tư cổ phiếu phổ biến:
So sánh trái phiếu và cổ phiếu
Trước khi quyết định nên đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu, hãy cùng tôi tìm hiểu những điểm giống và khác nhau giữa 2 loại này.
Giống nhau
Mặc dù khác nhau về tính chất, cổ phiếu và trái phiếu vẫn có một số điểm tương đồng:
- Cả hai đều là dạng đầu tư chứng khoán, đòi hỏi người đầu tư phải đầu tư một khoản vốn để sở hữu.
- Trong cả hai loại hình đầu tư này, rủi ro xuất phát từ khả năng doanh nghiệp phát hành gặp khó khăn tài chính hoặc phá sản.
- Cả cổ phiếu và trái phiếu có khả năng chuyển nhượng hoặc bán ra để thu hồi vốn.
- Cả hai đều mang rủi ro liên quan đến khả năng thanh khoản, có nghĩa là không thể bán ngay hoặc với bán giá mong muốn.
- Tham gia đầu tư cổ phiếu và trái phiếu đòi hỏi tuân theo cả quy tắc của thị trường chứng khoán và các quy định tài chính của chính phủ.
Khác nhau
| Cổ phiếu | Trái phiếu | |
| Lãi suất | Cổ phiếu không được kèm theo lãi suất, nên không thể tạo thu nhập từ lãi suất thông qua cổ phiếu. Bạn cần bán cổ phiếu với giá cao hơn giá mua để đạt được lợi nhuận hoặc thu hồi vốn. | Trái phiếu mang lại dòng tiền thông qua việc trả lãi suất định kỳ hoặc không định kỳ.
|
| Thời hạn | Cổ phiếu không có thời hạn đến hạn giống như trái phiếu. Giá trị của nó phụ thuộc vào hiệu quả hoạt động và triển vọng phát triển của doanh nghiệp. Nó mang tính lâu dài, liên quan trực tiếp đến tương lai và thành công của công ty. | Trái phiếu được thiết lập với một khoảng thời gian xác định, phụ thuộc vào quyết định của tổ chức phát hành, có thể là doanh nghiệp hoặc chính phủ. |
| Quyền lợi của người sở hữu | Cổ đông, những người nắm giữ cổ phiếu, có phần quyền sở hữu trong doanh nghiệp. Nghĩa là họ có quyền tham gia bỏ phiếu trong các quyết định liên quan đến công ty. Quyền này sẽ phụ thuộc vào số lượng cổ phiếu mà mỗi cổ đông sở hữu. | Những người nắm giữ trái phiếu thực chất là những nhà đầu tư cho vay vốn, do đó họ không tham gia hay có ảnh hưởng đến các hoạt động và quyết định của công ty. |
| Mức độ rủi ro | Khi đầu tư cổ phiếu, rủi ro lớn nhất là giá có thể giảm do nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Các yếu tố này là tình hình kinh tế – chính trị, chu kỳ kinh tế hay hiệu suất công ty không đáp ứng kỳ vọng.
Tuy mang theo mức độ rủi ro cao hơn trái phiếu, nhưng nếu doanh nghiệp thành công, cổ phiếu cũng có tiềm năng sinh lời lớn hơn cho nhà đầu tư. |
Nhìn chung, trái phiếu với lãi suất cố định thường ổn định hơn cổ phiếu trong ngắn hạn. Trái phiếu Chính phủ thường ít rủi ro vì chúng được hỗ trợ bởi Chính phủ.
Tuy nhiên, trái phiếu doanh nghiệp mang theo mức rủi ro khác nhau. Trong tình huống xấu, khi doanh nghiệp đối mặt với khó khăn hoặc nguy cơ phá sản, người nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp có thể mất vốn đầu tư. |
Nên đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu?
Việc quyết định nên đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu phụ thuộc vào mục tiêu tài chính cá nhân, khả năng chịu rủi ro và hiểu biết về thị trường tài chính. Rất khó để có một đáp án chung cho tất cả mọi người.
Trái phiếu thường được coi là lựa chọn an toàn hơn, đặc biệt là trái phiếu Chính phủ, với lợi suất cố định và ít biến động giá. Điều này phù hợp với những người tìm kiếm lợi nhuận ổn định, không muốn đối mặt với biến động lớn trên thị trường.
Cổ phiếu, mặc dù mang theo rủi ro cao hơn, sở hữu khả năng tạo ra lợi nhuận lớn hơn trong tầm dài hạn. Những người muốn tăng trưởng vốn và sẵn sàng chấp nhận biến động để đạt được mục tiêu đó thường đầu tư vào cổ phiếu.
Tùy vào tình hình tài chính và mục tiêu đầu tư, một sự kết hợp hài hòa giữa trái phiếu và cổ phiếu cũng có thể là lựa chọn tốt để tận dụng ưu điểm của cả hai. Điều quan trọng là nắm rõ mục tiêu của bạn và tìm hiểu kỹ về cả hai hình thức trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
Để quyết định nên đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu, bạn cần trải qua một quá trình cân nhắc cẩn thận. Cả hai loại tài sản đều có những ưu điểm và hạn chế riêng, sự lựa chọn tốt nhất phải phù hợp với mục tiêu tài chính cá nhân, nguồn vốn và mức độ sẵn sàng đối mặt với rủi ro của bạn. Kết hợp cả hai hoặc lựa chọn một sẽ không quan trọng bằng chiến lược mà bạn áp dụng.
Trần Đăng Khoa
Tài liệu tham khảo:
- Stocks vs. Bonds: Know The Difference
https://www.forbes.com/advisor/investing/stocks-vs-bonds/
Bài viết liên quan:
- Cổ phiếu là gì và cách đầu tư ra sao?
- Các mã cổ phiếu đầu tư công tiềm năng 2023
- Hướng dẫn cách mua cổ phiếu cho người mới
