TUSD là gì? Stablecoin tham vọng thế vai BUSD và USDT

TUSD có cơ chế vận hành khác biệt và đề cao tính minh bạch trong việc đảm bảo tài sản bảo chứng. Tìm hiểu chi tiết TUSD là gì trong bài viết sau.

TUSD là một trong những stablecoin nổi bật gần đây khi được Changpeng Zhao – CEO của Binance để ý và có động thái tăng cường sự hiện diện của nó trên thị trường Crypto trong thời gian tới. Có một sự thật thú vị là nhiều người vẫn còn nhầm lẫn giữa TUSD và USDT vì tên của chúng khá giống nhau. Tôi sẽ giải đáp TUSD là gì để bạn hiểu thêm về đồng stablecoin thú vị này, đồng thời phân biệt với USDT. 

Giới thiệu chung

TrueUSD (TUSD) là một stablecoin được bảo chứng bằng USD, mỗi TUSD được phát hành sẽ được đảm bảo bằng 1 USD được lưu trữ bởi một bên thứ 3 là các công ty ủy thác mà không phải do tổ chức phát hành trực tiếp quản lý. Ưu điểm của TUSD là cơ chế kiểm toán và xác minh bảo chứng theo thời gian thực, mint (đúc) và redeem (quy đổi) 24/7. Có thể nói, TUSD đang đi đầu trong việc xây dựng một mô hình stablecoin mới phân quyền, minh bạch và được xác minh độc lập. 

TUSD ra đời sau USDT với nhiều ưu điểm nổi bật nhằm khắc phục những vấn đề mà USDT chưa làm tốt, cũng như mở ra thêm lựa chọn lưu trữ tài sản cho người dùng trong thị trường Crypto. Có thể liệt kê một số ưu điểm nổi bật của TUSD so với USDT như sau:

• Minh bạch hơn về dự trữ tài sản, công khai dự trữ USD để hỗ trợ giá trị của TUSD. Người dùng có thể dễ dàng kiểm tra trên trang web của họ.
• Kiểm toán bởi công ty tư vấn tài chính uy tín: TUSD thuê công ty kiểm toán Grant Thornton kiểm toán hằng quý để cung cấp sự minh bạch cao hơn.
• Cấu trúc quản trị rõ ràng hơn: Ban quản trị có 5 thành viên độc lập với sự tham gia của nhiều chuyên gia tài chính.

Lịch sử hình thành

Muốn hiểu về lịch sử hình thành của TrueUSD, chúng ta cần tìm hiểu về TrustToken. TrustToken là một nền tảng để tạo ra các token được hỗ trợ bằng tài sản thực có thể dễ dàng mua và bán trên toàn thế giới, được thành lập vào năm 2017 tại San Francisco, California. Có thể hình dung một cách đơn giản, hoạt động này là việc chuyển đổi vàng thành token vàng hay chuyển đổi đô la thành đô la token. Trong đó TrueUSD là một sản phẩm của TrustToken, xuất hiện vào tháng 01/2018.

Vào tháng 12/2020, vì muốn TUSD phát triển tốt hơn và bước vào một giai đoạn tăng trưởng mới, TUSD đã được TrustToken chuyển lại quyền sở hữu cho một tập đoàn có trụ sở tại châu Á. Tập đoàn này có trụ sở tại Trung Quốc. Tuy nhiên, TrustToken sẽ tiếp tục là đơn vị quản lý vận hành TUSD.

Tháng 09/2022, TrustToken được đổi tên thành Archblock. Trước đây, ngoài việc phát hành stablecoin, TrustToken còn vận hành một giao thức cho vay không thế chấp đầu tiên mang tên TrueFi. Với sự thay đổi này, TrueFi sẽ được tách ra hoạt động độc lập và được quản trị bằng cơ chế DAO (Decentralized Autonomous Organization – Tổ chức tự trị phi tập trung). 

Hiện, TUSD đang được Techteryx sở hữu và được vận hành chính bởi Archblock. Archblock, hay cụ thể hơn là công ty con của nó, TrueCoin, phụ trách quản lý hoạt động, tuân thủ dự trữ và quan hệ ngân hàng của sản phẩm TUSD. Bên cạnh đó, Techteryx sẽ hỗ trợ các vấn đề về marketing, tài nguyên kỹ thuật và hỗ trợ thanh khoản. 

TrueCoin đang vận hành 5 loại stablecoin được neo giá vào 5 loại tiền pháp định khác nhau bao gồm: TrueUSD (đô la Mỹ), TrueGBP (bảng Anh), TrueCAD (đô la Canada), TrueAUD (đô la Úc) và TrueHKD (đô la Hồng Kông). Nói tới đây, tôi tin rằng bạn đã hiểu cơ bản TUSD là gì cũng như quá trình ra đời và phát triển của nó.

Cơ chế vận hành của TUSD là gì?

Cơ chế đúc và quy đổi

Điều đặc biệt ở TUSD theo tôi là đội ngũ TUSD sẽ không có quyền truy cập cũng như nắm giữ lượng tài sản bảo chứng của người dùng. Thay vào đó, tài sản bảo chứng sẽ được nắm giữ bởi bên thứ 3 là những công ty ủy thác (thường là các ngân hàng đối tác của TUSD).

Cơ chế đúc token TUSD

Những người muốn đúc TUSD sẽ gửi USD cùng với địa chỉ ví dùng để nhận TUSD đến công ty ủy thác (các ngân hàng)

Sau khi nhận tiền, công ty ủy thác sẽ gửi một đề nghị thi hành tới hợp đồng thông minh. Hợp đồng thông minh này sẽ đúc và gửi TUSD trực tiếp đến ví của người dùng.

Cơ chế quy đổi lại USD từ TUSD

• Những người muốn redeem TUSD sẽ gửi TUSD tới địa chỉ ví đặc biệt của TUSD  cùng với thông tin tài khoản ngân hàng của họ.
• Hợp đồng thông minh sẽ đốt chỗ TUSD này.
• Công ty ủy thác (các ngân hàng) sẽ chuyển khoản tới tài khoản ngân hàng mà người dùng cung cấp.

Cơ chế giữ cho tài sản bảo chứng luôn lớn hơn lượng TUSD lưu hành

Quy trình đảm bảo tài sản bảo chứng luôn lớn hơn lượng TUSD lưu hành như sau:

• Bước 1: Công ty kiểm toán lấy thông tin số dư từ tài khoản ngân hàng giữ tài sản bảo chứng.
• Bước 2: Chainlink (oracle) lấy thông tin offchain từ công ty kiểm toán.
• Bước 3: Chainlink đưa thông tin lên onchain, tạo bằng chứng dự trữ (Proof of Reserve) gửi đến hợp đồng thông minh của TUSD.
• Bước 4: Hợp đồng thông minh của TUSD tự động xác định thông tin tài sản dự trữ.
• Bước 5: Hợp đồng thông minh tự động thực thi căn cứ theo thông tin:
  • Nếu như nguồn cung TUSD ít hơn hoặc bằng tài sản dự trữ thì tiếp tục cho phép đúc thêm.
  • Nếu như nguồn cung TUSD nhiều hơn tài sản bảo chứng thì tạm hoãn việc đúc.

Thực trạng của TUSD là gì?

Sau khi được thành lập, TUSD đã loay hoay ở mức tổng nguồn cung khoảng 200 triệu token trong một khoảng thời gian dài. Mãi cho tới nửa cuối năm 2020, stablecoin này mới bắt đầu có những sự tăng trưởng. Sau khi TUSD được bán lại cho Techteryx vào tháng 12/2020, khoảng 1,5 năm sau thì đồng stablecoin này đã có một đợt tăng trưởng ngoạn mục vào tháng 05/2022. Đây cũng chính là thời điểm sau khi TUSD được triển khai trên mạng lưới Tron, đưa tổng lượng TUSD được phát hành vượt lên trên ngưỡng 1 tỷ token.

Trong thời gian quý I/2023, sự tăng trưởng của TUSD được nâng lên một tầm cao mới. Sau khi Paxos ngưng phát hành đồng stablecoin BUSD của sàn Binance bởi yêu cầu của Sở dịch vụ và Tài chính New York (NYDFS), Binance đã đúc một lượng lớn TUSD và cho miễn phí giao dịch với một vài cặp giao dịch của sàn.

Đầu tháng 08/2023, tổng vốn hóa của đồng stablecoin này đã đạt 2,96 tỷ USD và đang xếp hạng 26 trên thị trường Crypto, thứ 5 trong các stablecoin.

Bên cạnh đó, TUSD hiện đã được triển khai trên 5 Blockchain khác nhau bao gồm Tron, Ethereum, Avalanche, BNB Smart Chain và BNB Beacon Chain. Trong đó, nguồn cung lưu hành chủ yếu trên mạng Tron và Ethereum. TUSD còn được sử dụng dưới dạng bridged (wrapped) token ở 8 mạng lưới khác: BNB Smart Chain, Polygon, Fantom, HECO, Arbitrium, Cronos, Optimism, Aurora. Wrapped token là token mới được tạo ra trên một Blockchain khác, cho phép token ban đầu có thể sử dụng được trên nhiều hơn một Blockchain.

Bắt đầu từ ngày 10/06/2023, TUSD bị depeg nhẹ (mất mức neo giá 1:1 so với đồng USD). Đỉnh điểm là rạng sáng ngày 11/06, có lúc giá TUSD giảm xuống còn 0,995 USD. sự việc này đã gây ra tâm lý FUD, đồng thời dấy lên nghi vấn về sự thiếu minh bạch của TUSD. Rõ ràng, sự kiện các ngân hàng sụp đổ vào tháng 03/2023 đã gây ra nhiều khó khăn cho TUSD và nó đang ngày càng trở nên ít minh bạch hơn. 

Từ khi ra đời đến nay thì TUSD là một đồng stablecoin chú trọng vào sự minh bạch và tuân thủ luật pháp. Sự ủng hộ từ ông lớn Binance có thể là bước đệm cho TUSD trong việc trở thành stablecoin hàng đầu trong tương lai. Tuy nhiên, với một số lùm xùm gần đây thì nhà đầu tư cần cẩn thận và phân bổ hợp lý lượng stablecoin nắm giữ để đảm bảo an toàn. Hy vọng bài viết của tôi đã giải đáp tường tận câu hỏi TUSD là gì cho bạn.

Trần Đăng Khoa

• What Is TrueUSD (TUSD)?
  https://academy.binance.com/en/articles/what-is-trueusd-tusd

• BUSD là gì? Stablecoin của sàn Binance có gì đặc biệt?
• USDT: Stablecoin dẫn đầu thị trường Crypto
• USDC là gì? Stablecoin lớn nhanh như thổi trên thị trường