FUD là gì? Tác hại, biểu hiện và cách phòng tránh của hội chứng FUD? Xem ngay bài viết để tìm bí quyết vượt qua.
Thị trường Crypto tuy non trẻ nhưng có biên độ dao động rất lớn, nhà đầu tư do vậy cũng vất vả hơn trong việc trang bị kiến thức. Bài viết này của tôi trả lời câu hỏi FUD là gì theo cách đơn giản nhất để những người mới làm quen với tiền mã hóa cũng có thể hiểu rõ. Từ đó, tôi sẽ trình bày tác hại và cách hạn chế ảnh hưởng của nó trong đầu tư.
FUD là gì?
FUD là viết tắt của Fear – Uncertainty – Doubt, nó ám chỉ nỗi sợ hãi, nghi ngờ và không chắc chắn của nhà đầu tư về thông tin xấu được phát tán từ nguồn không xác định.
Trong Crypo, nếu tâm lý FOMO là hiện tượng nhà đầu tư sợ bỏ qua cơ hội mua Crypto, thì tâm lý FUD là hiện tượng khi nhà đầu tư sợ mình sắp mất tiền với những đồng Crypto mà họ đang nắm giữ. FUD khiến nhà đầu tư không dám mua Crypto hoặc bán tháo, bán lỗ trong sự sợ hãi.
Những nhà đầu tư chưa được trang bị đầy đủ kiến thức hoặc ít kinh nghiệm có xu hướng bán tháo khi bị FUD, bất chấp giá hiện tại của nó là bao nhiêu, gây ra hiệu ứng Panic Sell (tức bán tháo ồ ạt). Điều đó khiến cho giá trị của đồng Crypto bị giảm nhanh chóng chỉ trong thời gian ngắn.
Ví dụ: Một nhà đầu tư đã vào lệnh mua token A và đang chờ giá tăng để bán. Vài ngày sau, người này thấy xuất hiện tin tức đồng A sẽ bị delist (gỡ khỏi) sàn giao dịch, kèm với chứng cứ là 1 tấm hình chưa được kiểm chứng. Anh ta kiểm tra tin tức và thấy nhiều nhà đầu tư cũng đang bàn luận về nó. Nhà đầu tư này sẽ dễ bị rơi vào tình trạng sợ hãi vì mất tiền và bị FUD.
Khi đó, nhà đầu tư chỉ còn tập trung đến việc bảo toàn tài sản của mình và bán tháo token A với giá ít lỗ nhất có thể. Rất nhiều người có cùng suy nghĩ khi đối mặt với tin tức trên. Khi nhu cầu mua không có, đồng thời nhu cầu bán quá cao thì giá của token A sẽ giảm đi rõ rệt so với mức giá trước khi bị FUD.
FUD thường xuất hiện khi nào ?
Trong thị trường Crypto, xét trên góc độ vĩ mô thì FUD hay xuất hiện với tin tức xấu liên quan đến Bitcoin hoặc một nhóm ngành nào đó như hệ thống các công ty, quỹ đầu tư lớn hoặc một dự án có tầm vóc lớn trên thị trường. Các tin tức liên quan đến chính trị, kinh tế cũng có thể là FUD vì gây ảnh hưởng đến tiền mã hóa.
Xét trên góc độ vi mô, FUD hay xuất hiện khi có tin tức xấu về một dự án nào đó. Ví dụ như đội ngũ sáng lập rời đi, công nghệ nền tảng của dự án gặp lỗi hay dự án bị tấn công gây thiệt hại.
Có thể những tin tức trên sẽ không ảnh hưởng trực tiếp hoặc ảnh hưởng nhiều tới việc ứng dụng Crypto, hoạt động nền tảng của Bitcoin hay các dự án riêng lẻ. Nhưng thông tin được nhân bản và xuất hiện quá nhiều, lặp đi lặp lại trên các kênh thông tin đại chúng tạo ảnh hưởng xấu tới tâm lý nhà đầu tư.
Đối mặt với tin tức hoặc thông tin tiêu cực, ai cũng muốn bán trước khi người khác bán, và đó là cơ sở tạo ra tâm lý bán tháo các đồng Crypto trên thị trường. Nếu bạn để ý sẽ thấy, những người rơi vào trường hợp này thường là các nhà đầu tư non trẻ thiếu kinh nghiệm. Họ bán đơn giản vì cảm xúc sợ hãi chứ không hề phân tích cơ bản về dự án trong thời điểm hiện tại.
Bài viết nổi bật: Tâm lý trong đầu tư – Những lưu ý để đầu tư Crypto hiệu quả
Và một khi FUD bao trùm phần lớn nhà đầu tư thì phân tích kỹ thuật cũng không còn tác dụng trong ngắn hạn. Đôi khi, FUD khiến nhà đầu tư bán đi coin/token của một dự án tốt trong cơn hoảng loạn và hối tiếc về sau khi thấy giá lại tiếp tục tăng khi cơn sợ hãi vô lý của thị trường đã qua đi.
Thật ra, FOMO và FUD là công cụ rất lợi hại được các tổ chức, cá nhân có tầm ảnh hưởng trong thị trường Crypto áp dụng để phục vụ những lợi ích riêng của họ. Thông thường, những tổ chức hoặc cá nhân này có khả năng tác động lên những kênh truyền thông lớn, từ đó tạo ra ảnh hưởng đến nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ nhất có thể.
- FOMO được dùng như một công cụ đẩy giá của đồng Crypto lên cao với mục đích tạo thanh khoản để CHỐT LỜI.
- FUD lại là công cụ dùng để dìm giá đồng Crypto với mục đích GOM VÀO nhiều nhất có thể trước khi kích hoạt FOMO để chốt lời.
Ngoài FUD thì FOMO vốn là một hiện tượng rất thường gặp và gây ảnh hưởng lớn đến thành quả đầu tư sau cùng.
Làm thế nào để tâm lý FUD không ảnh hưởng tới hoạt động đầu tư?
FUD là hiện tượng tâm lý rất phổ biến và tồn tại trong bản năng của mỗi con người. Nó được kích hoạt ngay khi bạn nhận bất kỳ tin tức tiêu cực nào, đặc biệt là khi đầu tư trên thị trường Crypto, nơi bạn bỏ số tiền mình khổ công dành dụm được. Cho nên, nếu bạn muốn hạn chế việc FUD ảnh hưởng tới kết quả đầu tư thì chỉ có một cách là tuân thủ đúng kỷ luật đặt ra.
Nếu nghe được một tin xấu hoặc thấy giá của một hoặc nhiều đồng Crypto mình đang nắm giữ giảm bất thình lình, trước khi đặt lệnh bán, bạn nên hít thở thật sâu, dùng cái đầu lạnh để phân tích xem dự án có thật sự có vấn đề hay không.
Điều quan trọng cần nhớ là mua bán phải dựa vào lý trí và tính toán cẩn thận trước khi ra quyết định.
Những biểu hiện khi mắc hội chứng FUD
Trước khi đi vào các cách để phòng tránh những tác động tiêu cực từ FUD thì bạn có thể tự đánh giá xem mình có nằm trong diện hay bị FUD tác động hay không. Thông thường, nhà đầu tư hay mắc hội chứng FUD sẽ là những người ít kinh nghiệm trên thị trường
Những biểu hiện cho thấy bạn đang bị hội chứng FUD thao túng:
- Nôn nóng trong khi giao dịch.
- Không có kế hoạch giao dịch cụ thể trước khi vào lệnh.
- Giao dịch theo tin tức nhưng không cập nhật thị trường kịp thời.
- Chưa nắm vững phân tích kỹ thuật, dễ bị lung lay.
Cách vượt qua tâm lý FUD khi đầu tư
FUD thường xảy ra phổ biến ở nhà đầu tư mới, đặc biệt là những người chưa có nhiều kinh nghiệm trong giao dịch. Để tránh bị ảnh hưởng bởi FUD và bảo vệ tài sản của bạn, hãy ghi nhớ các nguyên tắc sau đây:
Hiểu sâu về thị trường
Để tránh bị ảnh hưởng bởi FUD và đảm bảo rằng tài sản của bạn không rơi vào tay người khác, điều quan trọng là bạn phải hiểu sâu về thị trường. Tuy nhiên, đây là một trong những nguyên tắc khó nhất để thực hiện, vì ngay cả các nhà đầu tư có kinh nghiệm cũng không thể khẳng định mình hiểu thị trường đến đâu.
Dành cho các nhà đầu tư mới, điều quan trọng là nhận biết rằng trong mọi thị trường đầu tư, bất kể thời điểm nào, luôn tồn tại nhiều cơ hội đầu tư. Vì vậy, khi bạn thấy một tài sản giao dịch giảm mạnh hoặc tăng vượt quá mức, hãy cân nhắc và không đưa ra quyết định giao dịch ngay lập tức. Thay vào đó, hãy giữ tinh thần bình tĩnh và đợi các tín hiệu rõ ràng hơn từ thị trường trước khi ra quyết định giao dịch an toàn hơn.
Xác định phong cách đầu tư rõ ràng
Xác định một phong cách đầu tư rõ ràng và chi tiết là một nguyên tắc quan trọng đối với các nhà giao dịch. Điều này thể hiện quyết định về thời gian và cách bạn thực hiện giao dịch một cách thường xuyên.
Phong cách đầu tư của bạn phản ánh quyết định giao dịch hàng ngày hoặc hàng tuần. Có một phong cách đầu tư nhất quán thường tốt hơn việc không có phong cách cụ thể nào. Cụ thể hơn, bạn nên xác định rõ ràng xem liệu bạn đang làm giao dịch dài hạn, trung hạn hay ngắn hạn, để có thể đưa ra quyết định giao dịch phù hợp.
Nếu là investor, bạn phải thật sự kiên nhẫn, kiên định với chiến lược đầu tư và giữ vững các nguyên tắc đầu tư của mình. Tuyệt đối không vào lệnh một cách hấp tấp, nôn nóng.
Nếu là trader, bạn phải có kế hoạch cụ thể trước khi giao dịch, ví dụ: điểm dừng lỗ (stop-loss), điểm vào lệnh (entry), điểm bán ra (target), phân bổ vốn…
Thiết lập mục tiêu phát triển dài hạn mạnh mẽ
Sự kiên nhẫn là chìa khóa của thành công, đặc biệt trong việc đầu tư. Để thành công trong thị trường này, bạn cần phải kiên định và tin tưởng vào bản thân, với sự kiên nhẫn không bị lung lay. Ý chí và quyết tâm là yếu tố quyết định thành công hoặc thất bại của bạn trong thị trường này.
Khi bạn đã tham gia vào thị trường đầu tư, bạn phải thiết lập mục tiêu phát triển dài hạn vững chắc và kiên trì thì nó có thể tồn tại đến cuối cùng.
Quản lý vốn hiệu quả
Quản lý vốn tốt giúp bạn duy trì một lợi nhuận ổn định, thường là từ đầu tư dài hạn và trung hạn. Điều này giúp bạn không bị ảnh hưởng bởi FUD và giữ được tâm lý giao dịch ổn định.
Phân phối và quản lý vốn một cách hiệu quả giúp giảm thiểu tác động tiêu cực từ FUD.
Kết luận
Theo kinh nghiệm cá nhân của tôi, dường như FOMO và FUD vẫn sẽ ảnh hưởng đến tất cả chúng ta, bất kể kinh nghiệm già dặn đến đâu. Bởi vì chúng ta không chỉ bị ảnh hưởng bởi các tin tức liên quan đến việc đầu tư mà còn có thể bị ảnh hưởng bởi cuộc sống bên ngoài. Ví dụ nếu gặp sự cố tài chính bất ngờ, bạn phải bán một phần Crypto, như vậy bạn rất có thể đã đánh mất cơ hội để tận hưởng lợi nhuận của đồng Crypto đó trong tương lai.
Từ ví dụ, ta có thể thấy được các lời khuyên trong bài viết chỉ có thể giảm đi đáng kể thiệt hại khi bị FOMO hoặc FUD, chứ không thể chấm dứt hoàn toàn. Vậy nên, tôi mong bạn hãy liên tục củng cố và trau dồi thêm kiến thức để vững vàng hơn trên con đường đầu tư của mình.
Nếu chưa biết bắt đầu từ đâu, bạn có thể tìm hiểu về Lộ trình đầu tư Crypto dành cho người mới mà tôi cùng CIC đã thiết kế nên. Tôi tin rằng những khóa học, thông tin về thị trường liên tục cập nhật, công cụ độc quyền cùng cộng đồng hơn 3000 thành viên của CIC sẽ giúp bạn rất nhiều trên hành trình đầu tư Crypto.
Nếu nhìn vào mặt tiêu cực, chúng ta sẽ thấy tâm ký FUD chỉ toàn những tác động xấu. Tuy nhiên, nếu nhìn vào mặt tích cực thì đây chính là cơ hội để bạn kiếm lời khi những nhà đầu tư khác rơi vào FUD. Tất nhiên điều kiện tiên quyết là bạn phải bình tĩnh, đủ bản lĩnh để nhận ra và tận dụng cơ hội. Tôi tin rằng bạn đã hiểu FUD là gì và có kế hoạch hành động đúng đắn.
Trần Đăng Khoa
Tài liệu tham khảo:
- Why crypto enthusiasts should know what FUD means – Fortune
https://fortune.com/2021/09/25/crypto-fud-is-the-new-term-to-know/
Bài viết liên quan:
- Tâm lý thị trường và vị thế đầu tư trên thị trường Crypto
- Các yếu tố cần thiết mà nhà đầu tư phải biết trong giao dịch Crypto
- Nắm bắt sự thay đổi cảm xúc khi đầu tư ở từng thời điểm trên thị trường Crypto.
- Top 10 coin tiềm năng không nên bỏ qua năm 2023
